Wat is reuma?
Reuma is een verzamelnaam van meer dan 100 verschillende aandoeningen aan je gewrichten, spieren, pezen en botten. Deze essentiële lichamelijke onderdelen zorgen ervoor dat je kan bewegen. Ook organen kunnen betrokken zijn bij (sommige) reumatische aandoeningen, zoals: longen, hart of je nieren.
Iedereen kan op willekeurige leeftijd reuma krijgen. Ook kinderen. Eén op de negen mensen in Nederland heeft en vorm van reuma en elke dag komen er gemiddeld 700 mensen bij. Ruim twee miljoen mensen leven dagelijks met stijfheid, pijn en vermoeidheidsklachten door hun reuma. De meeste klachten zijn goed te behandelen, maar reuma zelf is helaas nog niet te genezen.
Soorten reuma
Reuma is onder te verdelen in vijf grote groepen:
- auto-immuunziekten/ontstekingsreuma;
- artrose;
- jicht;
- osteoporose;
- weke delen-reuma.
Hoe herken je reuma?
Hoe reuma ontstaat (oorzaak) is voor de meeste vormen onbekend. Waarschijnlijk spelen verschillende oorzaken een rol, zoals: genetische aanleg. Welke oorzaken ook een rol spelen, de meeste reumatische aandoeningen geven langdurige klachten. Ervaar je langer dan drie maanden klachten, dan spreken we over chronische reuma. Met een goede behandeling kun je de klachten verminderen.
De meeste mensen met reuma hebben last van:
- pijn;
- stijfheid in gewrichten of spieren;
- vermoeidheid;
- moeite met bewegen.
Bij gewrichtsontstekingen worden je gewrichten dik en warm. Mensen met reuma ervaren (veel) beperkingen in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld bij lang staan, huishouden doen, sporten, of (trap)lopen. Je hoeft van je reuma niet elke dag ‘last’ te hebben. Reuma verloopt vaak wisselend: de ene dag ervaar je minder klachten en de andere dag meer.
De rol van voeding bij reuma
Bepaalde vormen van reuma geven klachten aan je mond, waardoor kauwen en slikken lastiger gaat. Ook kan pijn en vermoeidheid leiden tot een verminderde eetlust, waardoor je lichaam minder voedingsstoffen binnenkrijgt dan dat het nodig heeft. Daarnaast kan medicatie gebruik, zoals prednison, wisselwerking hebben met je lijf en voeding. Dit betekent dat de werking van het medicijn beïnvloed kan worden door het eten wat je neemt of dat de medicatie voor andere lichamelijke klachten zorgt, zoals: osteoporose bij langdurig gebruik van prednison. Een voedingspatroon wat aansluit op jouw medicatiegebruik en lichamelijke behoefte, helpt bij het verminderen én voorkomen van (nieuwe) lichamelijke klachten.
Op dit moment zijn er voor artrose en reumatoïde artritis geen speciale voedingsadviezen, die wetenschappelijk onderbouwd zijn. Dit geldt echter niet voor jicht! Wel staat vast, voor de meeste vormen van reuma, dat overgewicht leidt tot meer gezondheids- en gewrichtsklachten, waarbij afvallen helpt.
Tips bij pijnlijke of droge mond
De volgende tips kunnen verlichting geven bij een droge of pijnlijke mond:
- Spoel je mond regelmatig of drink steeds een klein beetje water. Houd zo nodig jouw mond vochtig met een mondsproeier;
- Kauwen en zuigen stimuleren je speekselklieren om dun, waterig speeksel te produceren; bijvoorbeeld een ijsklontje, een stukje komkommer, kauwgom of een snoepje. Gebruik bij voorkeur suikervrije kauwgom;
- Gebruik bij de warme maaltijd jus, saus of pasta met saus, of eet maaltijdsoep;
- Kies voor smeuïg broodbeleg zoals smeerkaas, roerei, paté, salade, jam of honing. Het slikt wat gemakkelijker dan droog beleg. Je kunt je brood ook in melk of bouillon dompelen;
- In plaats van brood kan je ook pap, vla of yoghurt nemen;
- Laat hete dranken goed afkoelen, dan voorkom je pijn door de warmte in je mond;
- Als je dat prettig vindt, gebruik ijskoude gerechten. Het kan je mond een beetje verdoven;
- Heb je last van aften in de mond, vermijd dan de producten die jou pijn geven. Vaak gaat het om kruiden en specerijen, vruchtensap, koolzuurhoudende frisdranken, alcoholische dranken en erg zoute, scherpe of zure voedingsmiddelen. Producten met harde korstjes, noten, botjes en graten kunnen ook pijnlijk zijn;
- Soms is gemalen of vloeibare voeding (tijdelijk) beter. Met een staafmixer kan je jouw warme maaltijd malen samen met wat water.
Bron: Reuma Nederland
Wat kan de diëtist betekenen voor mij?
De diëtist kijkt naar jouw lichamelijke behoefte, zoals energie (kcal), eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Op basis daarvan maakt de diëtist een persoonlijk voorbeelddagmenu. Daarbij houden we rekening met eventuele slik- en/of kauwproblemen. Indien nodig kan de diëtist bijvoeding inschakelen, zoals drinkvoeding. Ook bekijkt de diëtist welke type reuma je hebt en/of medicatie je slikt, zodat hij of zij eventuele suppletie-advies kan geven.
Wanneer neem ik contact op?
- Als last hebt van een verminderde eetlust;
- Als je kauw- en slikproblemen ervaart;
- Als je overgewicht hebt;
- Als je reuma hebt;
- Als je wilt weten of je voldoende voedingstoffen binnenkrijgt.
