Wat is jicht?
Bij jicht verloopt de stofwisseling in het lichaam niet goed. Hierdoor slaan urinezuurkristallen neer op de gewrichten en kunnen gewrichten plotseling gaan ontsteken.
Jicht is een reumatische aandoening en komt tien keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De aandoening treft meestal mensen van boven de veertig.
Hoe herken je jicht?
Een gewrichtsontsteking herken je aan een gezwollen, rood en warm aanvoelende huid rondom een gewricht. Het gewricht voelt heel pijnlijk en stijf aan. De ontsteking kan samengaan met koorts.
De ontstekingen beginnen meestal bij het gewricht van de grote teen. Ook gevoelig voor jicht zijn de middenvoet, enkel, knie, pols en hand. Schouders, heupen en wervelkolom worden zelden aangetast. Bij jicht kunnen ook slijmbeursontstekingen ontstaan. Dit komt meestal voor in de knieschijf of elleboog.
Wanneer je ongeveer tien jaar lang terugkerende jichtaanvallen hebt, kunnen jichtknobbels (tophi) ontstaan in het kraakbeen, de pezen en de slijmvliezen. Deze knobbels zien er wit en lichtdoorschijnend uit en komen meestal voor op je handen of oorschelpen.
De rol van voeding bij jicht
Jichtaanvallen zijn te voorkomen of te beperken door het urinezuurgehalte in het bloed en in de urine laag te houden. Met de juiste voedingsgewoonten en een gezond lichaamsgewicht kun je hierop inspelen.
Er zijn bepaalde voedingsstoffen die het risico op jicht kunnen verminderen. Een voorbeeld hiervan is purine.
Waar kun je op letten?
- Vermijd producten met een zeer hoog purinegehalte zoals orgaanvlees, kip met vel, gistrijke producten en vis zoals haring, makreel, mosselen, ansjovis, spiering en sardines. Deze producten kunnen het urinezuurgehalte in het bloed verhogen;
- Drink weinig alcohol: maximaal 1 glas per dag. Alcohol verhoogt het urinezuurgehalte in het bloed;
- Drink veel vocht: 2-3 liter per dag. Dit zorgt ervoor dat urinezuur goed wordt afgevoerd;
- Gebruik niet meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid eiwit: 2-3 melkproducten, 1,5 plak kaas en 1 stuk vlees per dag.
Afvallen
Bij overgewicht is het zinvol om af te vallen. Overgewicht verhoogt namelijk het urinezuurgehalte in het bloed. Belangrijk is dat je niet te snel afvalt: maximaal 0,5 kilo per week. Te snel afvallen zorgt namelijk voor een stijging van het urinezuurgehalte, waardoor je meer klachten krijgt.
Naast je voedingspatroon zijn er nog meer oorzaken die een jichtaanval kunnen uitlokken, zoals verlies van de nierfunctie, diureticagebruik, stress, koud of regenachtig weer of een transplantatie (bijvoorbeeld van het hart).
Wat kan de diëtist betekenen voor mij?
Een diëtist geeft advies over voedingsmiddelen die je klachten kunnen verminderen. De gevoeligheid voor purinerijke voedingsmiddelen verschilt per persoon. De een heeft bijvoorbeeld helemaal geen last van vis terwijl bij de ander de klachten door vis juist verergeren. Samen met een diëtist kun je nagaan welke producten het beste op jouw lichaam reageren.
Wanneer neem ik contact op?
- Als je (een verhoogd risico op) jicht hebt;
- Als je medicijnen gebruikt, zoals plastabletten, die de uitscheiding van urinezuur belemmeren, waardoor de kans op jicht is vergroot;
- Als je overgewicht hebt.