FODMAP dieet: PDS en maag en darmklachten de baas met voeding

Wees PDS en maag / darmklachten de baas met voeding

Het FODMAP-dieet wordt over het algemeen door diëtisten toegepast bij prikkelbare darm syndroom (PDS), coeliakie, en maag- en darmklachten. Dit dieet is een manier om erachter te komen waardoor jouw PDS veroorzaakt wordt, en dus niet gemaakt om af te vallen. Onder begeleiding van een diëtist elimineer je bepaalde stoffen om erachter te komen welke voeding problemen veroorzaakt.

FODMAP dieet
Inhoud

Het prikkelbare darm syndroom is een van de meest voorkomende maagdarm probleem bij volwassenen. Omdat PDS nog redelijk onbekend is kent het geen langdurige therapie, en enkel symptoombestrijding.

Waarvoor is FODMAP eigenlijk bedoeld?

Het FODMAP dieet is bedoeld voor mensen met maag- en darmproblemen. Denk bijvoorbeeld aan last hebben van winderigheid, het hebben van een opgeblazen buik, (onder) buikpijn, diarree of juist obstipatie. Het dieet is dus zeer geschikt voor mensen met prikkelbare darm syndroom (PDS).

Wat is PDS eigenlijk?

PDS is een overkoepelende naam voor maag- en darmproblemen waarvan de oorzaak onbekend is. Het is de meest voorkomende chronische darmstoornis. Bij PDS is er sprake van een verstoorde werking van de darmen.  Australische onderzoekers hebben het FODMAP dieet ontwikkeld. Omdat PDS zeer pijnlijk kan zijn, kan het doen van het FODMAP dieet een oplossing bieden. FODMAP staat voor Fermentation of Oligosaccaharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols. Verder op deze pagina lichten we deze naam toe.

Avocado, appel, rijstwafels en flesje water voor gezonde leefstijl

Hoe werkt het FODMAP dieet?

FODMAPS zijn voedingsstoffen die gasvorming en buikpijn kunnen veroorzaken. De voedingsstoffen zijn de volgende koolhydraten en alcohols:

  • oligosaccharide van fructose (fructanen)
  • galactose (galactanen)
  • disachariden (lactose)
  • monosacchariden (fructose)
  • suiker alcoholen (polyolen) 
  • sorbitol
  • mannitol
  • xylitol
  • maltitol

Hoewel er veel FODMAP lijsten online te vinden zijn, is deze informatie vaak verouderd of incorrect. Hoewel het verleidelijk is om zelf een FODMAP dieet te starten, kan dit schadelijk zijn voor je gezondheid.

Omdat het voor het FODMAP dieet zeer belangrijk is dat de juiste dingen gegeten worden, wordt er altijd aangeraden om dit samen met een diëtist te doen. Bespreek met je huisarts wat de mogelijkheden zijn om jouw PDS klachten te bestrijden. De kans is groot dat je een doorverwijzing krijgt naar een diëtist, die een goed FODMAP dieetplan kan uitstippelen.

Wat betekent FODMAP?

Iedere letter van FODMAP staat voor een bepaalde groep koolhydraten, die in meer of mindere mate in voedingsmiddelen voorkomen. Uiteindelijk bepaalt namelijk de mate van de aanwezigheid van verschillende FODMAP suikers of je bepaalde voedingsmiddelen beter wel of niet moet nemen. Hieronder lichten we de letters toe:

  • De F staat voor Fermenteerbare koolhydraten. Dit is de verzamelnaam van alle soorten fermenteerbare koolhydraten die we hieronder benoemen. Bij de fermentatie van deze koolhydraten, komt gas vrij. Dit kan voor sommige mensen buikklachten en winderigheid zorgen. 
  • De O staat voor Oligosachariden. Deze groep koolhydraten zitten voornamelijk in tarweproducten als brood, groenten zoals ui en in peulvruchten zoals bruine bonen. 
  • De D staat voor Disachariden. Hieronder vallen de lactose suikers die in melkproducten zitten.
  • De M staat voor Monosachariden, ook wel eenvoudige suikers genoemd. Hieronder vallen fructose, glucose en galactose. Zo zit fructose bijvoorbeeld in fruit.
  • De A staat niet voor een groep koolhydraten, maar voor het verbindingswoord “and”.
  • De P staat voor Polyolen. Een bekender woord hiervoor is suikeralcoholen. Ze komen onder andere voor in bekende zoetstoffen (bijvoorbeeld xylitol) en in steenvruchten zoals avocado’s. 

Wat kan een diëtist voor mij doen?

Een diëtist is een deskundige op het gebied van voeding en alles wat met voeding te maken heeft. Door deze kennis kan de diëtist jou goed begeleiden met het FODMAP dieet. De diëtist kijkt naar jouw individuele  lichamelijke behoefte, zoals; energie (kcal), eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Op basis daarvan geeft de diëtist je praktische adviezen. Daarnaast helpt de diëtist jou bij het aanpassen van je eetgewoonten en het behalen van je doelen. Of dat nu het verbeteren van je stoelgang is of het verminderen van krampen en pijn rondom je maag en darmen.

Veelgestelde vragen over het FODMAP dieet

Het FODMAP dieet is een speciaal dieet gericht op het prikkerbare darm syndroom. Hierbij is het belangrijk om bepaalde voedingsstoffen niet te eten, welke kunnen leiden tot PDS klachten. 

Het is belangrijk om vooral kunstmatige zoetstoffen zo veel mogelijk te vermijden. Kauwgom en light fridranken bevatten vaak veel van dergelijke stoffen. Ook bepaalde knollen als ui en prei kunnen reacties in de darmen veroorzaken. Bespreek goed met de diëtist wat je wel en beter niet moet eten. 

Gelukkig zijn er nog genoeg voedingsmiddelen die je bij een FODMAP dieet gewoon mag eten. Denk aan:

  • Glutenvrij brood, granen en koekjes;
  • Zuurdesem spelt brood;
  • Glutenvrije pasta;
  • Havermout;
  • Rijst;
  • Quinoa;
  • Groente en fruit (let op soort en in hoeveel mate je deze groente kunt eten). 

Heb jij last van PDS klachten?

Wij helpen je met een FODMAP dieet op maat

Onze specialisten, waaronder Marit, kunnen jou helpen om stapsgewijs iets te doen tegen jouw PDF klachten. Neem contact met ons op zodat we met je kennis kunnen maken en met jou mee kunnen denken over een oplossing wat bij jou past. 

Foto Angela Kranendonk